Het aangezicht is een complexe eenheid van structuren, met meerdere samenkomende ossale delen, zoals oogkas en kaken, met een nauwe relatie tot de aangezichts- musculatuur en zenuwen. Dit alles wordt bekleed door weke delen waarvan schade voor het leven tekenend kan zijn. Direct achter het aangezicht ligt het centrale zenuwstelsel met de hersenen. Het aangezicht bevat alle vijf de zintuigen, gehoor, zicht, reuk, smaak en tast. Het aangezicht vormt de start van de luchtweg en helpt onze stem en expressie.
- Bij combinatie weke delen en tand- en/of ossaal letsel dient in principe eerst tand -en ossaal letsel te worden verzorgd en pas daarna het weke delen letsel. Door ernstige bloeding en vrijliggend bot kan echter soms een andere volgorde nodig zijn. Dus: weke delenletsel wordt pas behandeld nadat fracturen zijn behandeld. Worden dezen in een later stadium behandeld dan provisorische wondverzorging.
- Inspectie mondholte is slechts mogelijk wanneer de mond schoon is en (delen van) gebitsprothese verwijderd.
- Overleg met dienstdoende kaakchirurg in een vroeg stadium, liefst voordat CT-onderzoek wordt verricht. Er is meestal geen indicatie voor acuut CT-onderzoek. Poliklinisch wordt in bepaalde gevallen bij voorkeur een Cone Beam CT verricht. Voordelen van deze scan zijn de lagere stralen belasting en de driedimensionale reconstructie van het aangezicht.
Solitair weke delen letsel
Bij beoordeling van weke delen letsel van het aangezicht dient er speciale aandacht te zijn voor innervatie en aangezichtsmotoriek. Het aangezicht is bijzonder goed doorbloed en zowel wondgenezing als wondinfectie vormen geen grote zorgen bij goede initiële verzorging. Voor wondbehandeling van specifieke delen van het aangezicht, zoals oogleden, oren en lippen verwijst dit protocol naar het protocol Wondzorg van o.a. de NVvH, NHG en NVSHA.
- Houdt wond debridement minimaal.
- Huid dat necrotisch lijkt, kan herstellen, door de uitzonderlijk goede doorbloeding van de hoofdhuid.
- Reinig de wond zorgvuldig.
- Overweeg regionale analgesie (zie hoofdstuk locoregionale analgesie) i.v.m. zwelling en daardoor veranderde anatomie t.g.v. lokale infiltratie met analgeticum.
- Voorbeelden van te gebruiken verdovingsvloeistoffen:
- Lidocaine 1 %, injectievloeistof 10 mg/ml (max dosering 5 mg/kg)
- Xylocaine 1 %-Adrenaline, injectievloeistof 10 mg/ml + 5 ug/ml. (max dosering 7mg/kg)
- Hechten of sluiten 6-24h oude wonden op oordeel van infectie-risico wond.
- Na 24h wonden niet meer sluiten.
- Gebruik met sterke voorkeur wondlijm en zo min mogelijk subcutane hechtingen.
- Indien hechten gewenst is wordt 5.0- 7.0 niet-absorbeerbaar monofilament geadviseerd.
- Zet cutane hechtingen 1-2 mm van de wondrand, 3-4 mm van elkaar, everterend.
- Zet mucosale hechtingen 2-3 mm van de wondranden, 5-7 mm van elkaar, oppervlakkig om onbedoeld mee hechten van spier en fascia te minimaliseren.
- Knip haren zo nodig kort; scheer niet.
- Hechtingen in aangezicht kunnen met 5 dagen verwijderd worden;
- Van de behaarde hoofdhuid kan dat met 7-10 dagen.