Skip links

Enkel distorsie

Anamnese:
Probeer onderscheid te maken tussen:
1 distorsie (= verrekking enkelband), 
      waarbij na verloop van tijd zwelling kan ontstaan door oedeemvorming
2 bandruptuur (= de enkelband is geheel door)
– lateraal: zéér veel voorkomend
– mediaal: zéér zeldzaam

Onderzoek:
– zwelling?
– drukpijn: – mediaal of lateraal
            – op skelet of op banden
            – hoger op de fibula? (Cave  Maisonneuve fractuur)
            – basis MT 5
– kan patiënt nog meer dan 4 passen lopen?
– het schuifladen fenomeen is door de pijn moeilijk opwekbaar

Xft.’s: alleen bij één of meer van de volgende criteria:
1.   niet kunnen belasten 
2.   drukpijn t.p.v. dorsale zijde malleoli
(1 + 2 zijn de Ottawa rules)
3.   bij hoog energie letsel
4.   drukpijn os MTP I of V

Selectief Röntgenonderzoek: dus alleen bij verdenking op een fractuur.
Meerdere letsels kunnen ontstaan bij acute geforceerde inversie.

Behandeling

  • Distorsie : drukverband, 7 dagen rustig aan doen. Géén revisie
  • Bandruptuur  – matige pijn en zwelling:  drukverband, rust, been hoog, oefenen enkel en antispitsvoet
    – veel pijn en zwelling: dorsale gipsspalk ged. 5 – 7 dagen gevolgd door 2x of 3x 2 wk tape of brace

Operatief: geen indicatie bij acuut enkelbandletsel

Ottawa Ankle Rules
Bij het acute enkelletsel kan een fractuur optreden. De werkgroep adviseert om voor de fractuurdiagnostiek in de acute fase (de periode direct na het trauma tot 4-5 dagen erna) de ‘Ottawa ankle rules’ te hanteren. Volgens deze regels is er een indicatie voor röntgendiagnostiek van de enkel of middenvoet als de patiënt pijn aangeeft in het malleolaire gebied en er sprake is van:
• onvermogen de enkel te belasten (vier stappen 2×2 lopen zonder hulp); of
• pijn bij palpatie van dorsale- of caudale zijde van de laterale malleolus (onderste 6 cm); of
• pijn bij palpatie van dorsale- of caudale zijde van de mediale malleolus (onderste 6 cm); of
• pijn bij palpatie van de basis van het os metatarsale V; of
• pijn bij palpatie van het os naviculare.

Overige onderzoeksbevindingen die verdenking op een fractuur in de middenvoet geven, zijn:
• asdrukpijn in de voorvoet of de hiel;
• drukpijn op het verloop van de fibula (de zogenaamde maisonneuf-fractuur);

Kleine avulsiefracturen hebben in het merendeel van de gevallen geen consequenties voor het te voeren beleid. Het vermogen de voet te kunnen belasten na het trauma maakt de kans op een fractuur aanzienlijk kleiner en is een gunstig teken voor de ernst van het letsel en het beloop van het herstel. 

De ‘Ottawa ankle rules’ is een uitstekend instrument om fracturen (tot 7 dagen) na acuut enkelletsel uit te sluiten. Volgens deze regels is röntgendiagnostiek van de enkel alleen geïndiceerd als de patiënt niet in staat is de voet te belasten (vier stappen (2 x 2) lopen) of de patiënt pijn aangeeft bij palpatie aan de dorsale zijde van één of beide malleoli, de basis van os metatarsale V, of het os naviculare. De kans dat een persoon vier stappen kan lopen, geen pijn aangeeft bij palpatie en toch een fractuur heeft is verwaarloosbaar klein (0,3%). De beoordeling is het meest valide binnen 48 uur na het trauma (sensitiviteit 99.6% (95% betrouwbaarheidsinterval 98.2-100)).

Bij latere beoordeling, wel binnen een week na het trauma is de kans het op missen van een fractuur iets groter (0,9%). Afhankelijk van kennis en ervaring en interpretatie van de testresultaten zal het aantal te maken röntgenfoto’s afnemen met 10-79%. Ook voor atleten is de Ottawa ankle rules een valide instrument om fracturen uit te sluiten.